Eisen modelspoorrails en digitaal bedrijf:
Naar aanleiding van op dit moment de vele vragen en opmerkingen, die wij vooral tijdens onze opendagen krijgen, hebben we besloten voor vooral de herintreders maar ook voor nieuwe hobbyisten een artikel te schrijven over het gebruik/ hergebruik van (oude) modelspoorrails. Dit artikel heeft betrekking op H0 modelspoor.
Herintereders:
veel herintreders hebben van vroeger of in ieder geval lange(re) tijd geleden nog vaak (veel) oude modelspoorrails
liggen. Nu de hobby weer wordt opgepakt wordt ook deze rails vaak weer hergebruikt.
Marklin rails:
Vooral bij Marklin “M” rails dit is de oude nog metalen rails moet rekening gehouden worden met de volgende zaken:
– Deze rails is alleen toepasbaar in een ANALOGE baan. Dus een baan waarbij de treinen traditioneel met trafo’s worden bestuurd.
Vaak stoppen mensen veel tijd in een nieuw baanplaan, gebaseerd op de oude rails die ze nog hebben, en komen er dan later pijnlijk achter dat met deze rails NIET digitaal kan worden gereden. De oorzaak zit in de verbindingen en het soort materiaal wat vroeger voor deze “M rails” werd gebruikt.
Bij de nieuwe digitale banen is de spoorrails ook het communicatie mechanisme van bijv. de centrale met de locomotieven. Dit komt heel precies en is heel gevoelig voor signaalverlies. Ons advies is daarom (zonder enig commercieel belang) denk heel goed na, hoe je in de toekomst je baan wilt gaan gebruiken. Alleen analoog, dan is de rails nog prima bruikbaar. Wil je (later) ook digitaal gaan rijden, moet je er rekening mee houden dat je op dat moment andere (nieuwe) rails aan zal moeten schaffen en helemaal opnieuw je baan moeten gaan leggen…..
De veel nieuwere Marklin rails; als type K-rails en C-rails is wel heel goed geschikt om digitaal mee te rijden.
Fleischmann rails:
Voor bijv. Fleischmann geldt niet exakt hetzelfde, maar zijn ook een aantal zaken om rekening mee te houden.
Fleischmann heeft 2 typen H0 rails in productie gehad. De ondertussen zeer oude modelrail, deze wordt al jaren niet meer door fleischmann gemaakt, maar is tweede hands nog wel steeds te koop. Daarnaast is heeft Fleischmann vanaf ongeveer 1982 ook H0 Profirail geproduceerd. Dit als vervanging van de modelrail die ongeveer van 1952 tot 1982 in productie is geweest. De railstaven van de modelrail zijn nog van een bepaalde koper legering, die ontzettend gevoelig zijn voor “aanslag” op de rails. Dus heel vaak heel goed poetsen is het gevolg. De wissels zijn er hand bediend en via een elektrospoel. LETOP: oude Fleischmann modelspoorwissels zijn vaak krom getrokken en wij hebben nog geen methode gevonden dit weer goed te krijgen.
Ook hiervoor is ons advies om niet nog een heel nieuwe digitale baan op basis van deze rails te gaan leggen.
Daarnaast heeft Fleischmann tot ongeveer 2020 Fleischmann H0 Profi rails gemaakt. Deze rails is van veel betere kwaliteit als de vroegere model rails. Met deze rails is ook heel goed digitaal te rijden. Let wel op: Ook deze rails wordt niet meer nieuw gemaakt. Uitbreidingen/vervangingen zal je altijd tweede hands moeten kopen, en dan is het “zolang de voorraad strekt”.
Andere overwegingen in railkeuzes:
Voor onze nieuwe H0 baan op de club hebben wij ook een keuze moeten maken. We hebben heel veel onderzoek gedaan waarbij we vooral hebben bekeken: de toekomstvastheid van de producten (voor zover mogelijk is dit te bekijken), de technische mogelijkheden, het assortiment, en kwaliteit (hoe zijn de wissel contructies uitgevoerd), de prijzen van rails en bijbehorende wissels, en tot slot de verkrijgbaarheid. Hoe goed maar vooral ook hoe snel zijn de rails/wissels verkrijgbaar. Ook PECO H0 rails is in dit vergelijk meegenomen, de van tijd tot tijd zeer slechte verkrijgbaarheid en onbetrouwbare leveringen van PECO hebben ons doen besluiten hier NIET voor te kiezen.
Op onze club hebben we op basis van heel veel onderzoek gekozen voor H0 Roco-line rails. Deze rails is er in 2 varianten MET en ZONDER bedding. Reden van de keuze:
Fleischmann stopte met Profi-rail. Roco wordt DE H0 leverancier van de combi Fleischmann-Roco. Het Roco-line assortiment is enorm groot, dit uit zich vooral in het grote assortiment bochten met verschillende radius, bij iedere radius bocht is bijna een zelfde radius wissel te koop. Roco beschikt ook over hoge snelheidswissels. Verder hebben zij verschillende typen flex rails in het assortiment. De puntstukken van de wissels zijn volledig geisoleerd, en via naar buiten uitgevoerde contacten vrij makkelijk te schakelen.
De constructie van de wissels is heel simpel maar zeer betrouwbaar. Ondertussen is er ervaring met een redelijk complexe baan opgedaan, met een aantal dubbele kruiswissels en tal van rechte- en bochtwissels. Wat opvalt is dat de locomotieven bijzonder “soepel” over de meest complexe wissel straten rijden. Deze baan is grotendeels opgebouwd uit enkel en alleen flexrails van Roco. Dit is (veel) goedkoper, biedt veel meer flexibiliteit als de conventionele rechte stukken en bochten, MAAR vergt wel redelijk wat voorbereiding en “gestructureerde werkmethodes” om dit succesvol en ook nog met plezier te aan te leggen.
Bezuinig NIET op rails bij een digitale baan:
Ons meest belangrijke advies: wil je met een digitale baan gaan rijden, bezuinig zeker niet op de rails. Bij digitaal rijden is de gevoeligheid van de datacommunicatie van de centrale en/of besturingsprogramma heel erg groot.
Mindere kwaliteit rails staat garant voor grote communicatie problemen, hierdoor zullen in een digitaal bedrijf heel veel storingen optreden, treinen met elkaar in botsing komen (er rijden vele treinen tegelijk op dezelfde baan) melder worden gemist waardoor weer spooktreinen ontstaan. Kortom heel veel ellende, welke ook nauwelijks valt op te lossen en die het plezier in de hobby snel doen verminderen.
Vooral voor de her-intreders: Bij de Roco-line H0 rail moet je er wel op bedacht zijn dat Roco er destijds voor heeft gekozen om een lagere railstaaf te fabriceren. Dit kan consequenties hebben voor het rijden met zeer, zeer oude locomotieven en/of wagons.
Op de verschillende hoogten van de railstaven komen we in een afzonderlijk artikel nog terug.